Overspoeld door corona-onderwijs-ellende, vergeten we ineens iets wat doorgaans in het onderwijs veel te belangrijk wordt gemaakt, ‘het grote gemiddelde’. Al heel lang is duidelijk dat we in ons huidige onderwijssysteem steeds maar blijven uitgaan van jaarklassen en het gemiddelde van de groep en van cijfers. Dit terwijl de huidige maatschappij vraagt om uniekheid, je onderscheiden van de rest en wendbaarheid. Iedereen zou zich moeten ontwikkelen op eigen tempo, interesse en motivatie, dat heeft deze lockdown voor velen nog duidelijker gemaakt.

Nadenkend over het ideale onderwijs, dwalen mijn gedachten al snel veel te ver af. Ik heb ooit geleerd dat dit 'Disney-denken' heet, dat zonder belemmeringen denken. Gooi alles wat je weet en wat er al is weg en begin opnieuw, geen ge-ja-maar, geen tegenargumenten gebruiken. Als ik me laat gaan, kom ik al snel uit bij het natuurlijk lerend vermogen van ieder mens. Vanaf de baby-tijd, leren we allerlei dingen, omdat we ze nodig hebben. We willen leren lopen, praten, eten enz. en daarvoor hebben we echt geen school nodig. Hoe zou het ons vergaan als we nooit naar school zouden hoeven gaan, zouden we dan ook gelukkig worden? Zouden we op zoek gaan naar juist die dingen die we willen leren en ons misschien allemaal wel ontwikkelen tot specialisten in allerlei beroepen. Misschien zijn er dan wel heel veel dingen die we niet leren, maar zouden we die dan missen? Zouden we vrijwillig op zoek gaan naar mensen die ons iets kunnen leren? Zouden er scholen worden opgericht waar je terecht kunt om kennis te verzamelen op het moment dat je daar zelf voor kiest?

Donderdagochtend, ik ben gisteravond mijn bed in gegaan met het vooruitzicht dat ik nu weer een paar uur de tijd heb om te reflecteren, verdiepen en bewust stil te staan bij wat ik het liefste doe. Een heerlijk moment voor mezelf, met een bakje koffie in de tuin. Ik begin met terug kijken op de afgelopen dagen, wat hebben we gedaan, met welk doel? Wat heb ik gedaan om dat voor elkaar te krijgen, wat heb ik ingezet en met welk effect. Dit jaar ben ik overgestapt naar WereDi 3, daar werken we volgens het principe van natuurlijk leren. Leerlingen zijn meer eigenaar van hun eigen leerproces en hebben veel meer keuzemogelijkheden dan in een reguliere setting. Dit geeft me weer veel stof tot nadenken. De afgelopen jaren merkte ik dat ik het belangrijk vond dat leerlingen snappen waarom ze naar school gaan, dat ze keuzes kunnen maken en vooral dat ze zich er meer bewust van worden dat ze wél willen leren.

Rennend enthousiasme, radslag in de klas, harde lachsalvo's, nonchalant hangend op je stoel, hoe zorg je ervoor dat je gezien wordt in de eerste week, in de brugklas? En dan ook nog de keuze of het belangrijker is bewonderende ogen te scoren bij je nieuwe klasgenoten of bij je docenten.