Donderdagochtend, ik ben gisteravond mijn bed in gegaan met het vooruitzicht dat ik nu weer een paar uur de tijd heb om te reflecteren, verdiepen en bewust stil te staan bij wat ik het liefste doe. Een heerlijk moment voor mezelf, met een bakje koffie in de tuin. Ik begin met terug kijken op de afgelopen dagen, wat hebben we gedaan, met welk doel? Wat heb ik gedaan om dat voor elkaar te krijgen, wat heb ik ingezet en met welk effect. Dit jaar ben ik overgestapt naar WereDi 3, daar werken we volgens het principe van natuurlijk leren. Leerlingen zijn meer eigenaar van hun eigen leerproces en hebben veel meer keuzemogelijkheden dan in een reguliere setting. Dit geeft me weer veel stof tot nadenken. De afgelopen jaren merkte ik dat ik het belangrijk vond dat leerlingen snappen waarom ze naar school gaan, dat ze keuzes kunnen maken en vooral dat ze zich er meer bewust van worden dat ze wél willen leren.
Iedereen heeft de behoefte om zichzelf te ontwikkelen, helaas zijn onze pubers dat even vergeten. Vaak hebben ze geen zin om naar school te gaan, hangen ongeïnteresseerd in hun schoolbank, leren alleen als er een cijfer gegeven gaat worden. Ik begon met het uitleggen waarom ze hier zaten, dat maakte op een enkeling even indruk maar bleef niet zo lang hangen en vergrote de intrinsieke motivatie niet. Daarna begon ik mijn lessen leuker en verrassender te maken, dat leidde tot plezierige lessen. Ik werkte me het rampstampes en zat iedere avond weer de beste didactische werkvormen te bedenken, stond die dan de volgende dag met verve uit te voeren. De leerlingen lieten dit allemaal welwillend gebeuren. Ze kwamen met plezier in mijn les, dat had ik in ieder geval bereikt. Toch miste ik iets. Ik begon met de lessen terug te geven aan de leerling, ging op onderzoek uit om te achterhalen wat zij vanuit zichzelf zouden willen leren. Ik nam enquêtes af en ging in gesprek met mijn leerlingen. Ik vroeg hen naar alle momenten in hun leven waarin ze ervaren hadden dat ze echt gelukkig en enthousiast waren geweest. Niet heel verrassend dat er geen enkel moment genoemd werd dat met school te maken had. Al die momenten waren samen met anderen en zij waren er volwaardig bij betrokken. In een klas met een docent is er altijd sprake van ongelijkheid, de leerling staat nooit gelijk aan de docent. Ze nemen, heel natuurlijk, een afwachtende houding aan. Die ongelijkheid kan ik natuurlijk nooit weghalen, ik ben nou eenmaal 46 en de kinderen 12 jaar. Ik kan het wel omdraaien en de leerlingen meer de leiding in handen geven. Dat was mijn volgende stap. Ik vond het geweldig dat ik hobby had gevonden in het bedenken van de meest creatieve werkvormen maar het werd tijd dat ik het harde werken door de leerling liet doen en mijn eigen plezier in mijn 'fantastische' lessen liet varen. Ik besloot dat er meer keuzemogelijkheden moesten komen, er meer verantwoordelijkheid bij de leerling moest komen liggen, meer kansen moesten komen om fouten te maken enz. Dit kostte me misschien nog wel meer energie dan het steeds maar bedenken en enthousiast uitvoeren van nieuwe ideeën. We moesten allemaal wennen aan dit idee, leerlingen wisten eigenlijk niet wat hen nou eigenlijk dreef en hun natuurlijke nieuwsgierigheid was ver weg gezakt. Toen ik vroeg of ze nou eens een lijstje wilden maken met vragen waarmee ze rondliepen, moest ik blij zijn als er 3 vragen op papier kwamen. Wel bleef ik tijd inruimen voor deze kleine onderzoekjes. Ze gingen op zoek naar antwoorden op vragen die zij zichzelf stelden. Gaandeweg kwamen er verraste kinderen met ontdekkingen naar me toe. Soms was het een simpele Google-zoekactie, soms hadden ze antwoorden gezocht bij mensen in hun omgeving. Deze vragen bleken weer nieuwe vragen op te roepen, het proces was in gang gezet voor een aantal leerlingen. Anderen hadden hier nog steeds moeite mee, geen onwil maar verleerde nieuwsgierigheid. Voor hen had ik ondertussen verschillende manieren gevonden om te prikkelen. Eigenlijk werkt het bij die pubers hetzelfde als bij mezelf. Toen ik eenmaal werkzaam werd in het onderwijs, me ging verdiepen in alle mogelijkheden, theorieën en vernieuwingen, raakt ik bijna verslaafd aan het leren, kreeg steeds maar meer honger naar kennis en probeerde de ene na de andere aanpak uit. Wat een heerlijke tocht, het zoeken naar die 'aan-knop' bij iedere leerling!
Zo, en nu mijn fiets op en naar school...:)
Reactie plaatsen
Reacties